Het werk bij gemeenten is de afgelopen jaren sterk veranderd. Taken verdwijnen, veranderen én verschijnen en de krapte op de arbeidsmarkt zet door. Met name voor mensen met veel werkervaring sluiten reguliere opleidingen vaak niet goed aan op de behoefte. A&O heeft een verkenning gemaakt van 10 voorbeelden van eigentijdse vormen van opleiden en ontwikkelen. Deze verkenning laat zien dat er ook andere routes van leren en ontwikkelen mogelijk en succesvol zijn. Download hier de verkenning Opleiden en Ontwikkelen in een krappe Arbeidsmarkt.
Opgaven van gemeenten veranderen continue. Zo zorgt het Klimaatakkoord al voor bijvoorbeeld 28 nieuwe taken. Daarvoor hebben gemeenten meer dan 5.000 fte extra nodig. Het betreft hoofdzakelijk hbo- en wo-functies. Terwijl gemeenten nu al 19% van hun vacatures lastig kunnen vervullen. Dat belemmert de uitvoering van werk- en dienstverlening van gemeenten.
Maak gebruik van het talent in huis
Er wordt door gemeenten volop geëxperimenteerd met nieuwe wervings-methodes om mensen van buiten aan te trekken. Maar minstens zo belangrijk is het om gebruik te maken van het talent dat gemeenten al in huis hebben.
Door eigen medewerkers te stimuleren nieuwe kennis en vaardigheden te leren, kunnen zij meebewegen met de veranderingen in het werk. Dat is winst voor mens én organisatie, want je werk goed kunnen doen en door kunnen groeien in je werk is belangrijk voor beiden.
Richten op skills
Met name voor mensen met veel werkervaring sluiten reguliere opleidingen vaak niet goed aan op de behoefte. Ze zijn lang (vaak een paar jaar), breed van opzet en vinden plaats buiten de werkcontext. Er is veel te winnen als er manieren van opleiden en ontwikkelen worden ingezet die sneller en specifieker zijn; gericht op de skills die nodig zijn in het veranderende of nieuwe werk. Door samenwerking met bijvoorbeeld andere gemeenten, opleiders en andere werkgevers in de regio, kan veel worden bereikt.
Tien tips
Met deze verkenning laten we zien dat andere routes van opleiden en ontwikkelen mogelijk en succesvol zijn.
De publicatie beschrijft tien inspirerende cases van binnen en buiten de gemeentelijke sector en biedt tien tips voor de aanpak van leren en ontwikkelen in een krappe arbeidsmarkt.
Hoe stimuleer je informeel leren en welke nieuwe manieren van leren en ontwikkelen bestaan er? In 2022 organiseerden wij twee interessante webinars om hier antwoord op te geven. We hebben de opbrengsten voor je op een rij gezet. Ook voor 2023 staan er weer nieuwe webinars over leren en ontwikkelen op de planning.
Twee methodieken voor informeel leren
Laura van den Ouden, NOBTRA-Trainer Van Het Jaar 2020, leert ons tijdens het webinar van 3 november 2022, twee methodieken in informeel leren. Laura ontwerpt trainingen en is specialist in didactiek, groepsdynamiek en borging.
Onderzoek van TNO laat zien dat informeel leren voor volwassenen de belangrijkste manier om te leren is, maar dat organisaties dit informeel leren nog weinig stimuleren.
1) Why-How-What methodiek
Deze methodiek zorgt ervoor dat je visie of doel beter wordt gedragen door de organisatie. Deze aanpak werkt van buiten naar binnen toe. Vaak kijken organisaties bij het opstarten van een verandering vaak alleen van binnenuit. Why-How-What methodiek gaat er van uit dat je vanuit de doel gaat werken: Waarom willen we dit, wat is de beweging die we buiten en binnen zien en waar we op willen inspelen?
Why | Wat is informeel leren en waarom is het belangrijk?
In deze fase beantwoord je met je collega's vragen als: Wat is informeel leren en waarom is het belangrijk? Wat wordt bedoeld met informeel leren? Hoe hangt het samen met werkplek leren en leven lang leren? Via duidelijke voorbeelden en ervaringen van deelnemers worden deze begrippen verkend en verhelderd, zodat iedereen het over hetzelfde heeft.
How | Hoe komt het dat informeel leren zo moeizaam tot stand komt en hoe werkt het wel?
Informeel leren staat bij veel Academies binnen Gemeenten in jaarplannen genoemd, maar komt moeizaam tot stand op de werkvloer. Krijg duidelijk wat daarvan voor jouw organisatie de belangrijkste oorzaken zijn en wat werkt wel voor jullie organisatie?
What | Maar wat ga je als gemeente nu echt doen? De menukaart Formeel en informeel leren kan je gebruiken om de stappen te doorlopen.
2) 5 Moments of Need®
De tweede methodiek is de 5 Moments of Need®. Deze methodiek maakt gebruik van een stappenplan om een vraagstuk uit te werken in een programma met (een combinatie van formeel en) informeel leren.
Bob Mosher, één van de grondleggers van informeel leren, legt in deze video de 5 moments of Need methodiek uit. Zo vertelt hij dat 80% van informeel leren voor de toekomst meer onderdeel moet worden van de learning journey en dat we dit als leerprofessionals meer moeten gaan ontwerpen in plaats van aan het toeval over te laten.
Hij geeft voorbeelden hoe Social Media ingezet kan worden om informeel leren meer te stimuleren, omdat ze een natuurlijk platform bieden voor werkenden om hun informatie snel op te zoeken, aan te vullen en ook likes te geven aan informatie die nuttig is.
Eigentijdse vormen van leren en ontwikkelen
Wij deden een verkenning naar eigentijdse vormen van leren en ontwikkelen, binnen en buiten de gemeentelijke sector. Op 23 juni 2022 deelden we in een webinar de uitkomsten én de geleerde inzichten. Speciale gast is Cor Knoester, programmamanager Omscholing bij gemeente Amsterdam. Waarom vindt de gemeente omscholing van eigen medewerkers belangrijk? Om welke functies gaat het? Wat zijn de ervaringen met het omscholen van eigen medewerkers?
